Project time
Year
Problem
In plaats van deze afwegingen achter gesloten deuren te maken, kozen de Noord-Hollandse gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland voor een andere aanpak. Zij besloten de mensen te betrekken die het meest geraakt worden door deze beslissingen: hun inwoners.
.webp)
Beleidsmakers deinzen er nog te vaak voor terug om inwoners te betrekken bij moeilijke topics, zoals bezuinigingen. Uit angst voor kritiek blijven veel beslissingen achter gesloten deuren. Maar juist als het moeilijk wordt, is transparantie nodig. Echte participatie leidt niet tot meer problemen, maar tot beter begrip en sterker draagvlak.
Voor deze drie gemeenten, allemaal onderdeel van het Go Vocal-netwerk, was participatie geen risico maar een vanzelfsprekenheid. Een kans om vertrouwen op te bouwen.
Via hun Go Vocal-platform lanceerden zij een toegankelijke en goed gestructureerde online bevraging: Waar moet volgens inwoners in worden geïnvesteerd? En waarop kan worden bezuinigd?
Om ook mensen zonder digitale toegang te bereiken, gingen medewerkers van de gemeente naar weekmarkten en andere centrale plekken om met inwoners over de kwestie in gesprek te gaan.
De projectpagina op de participatiewebsite schetste duidelijk de context en het hoe van de oefening, zodat inwoners met kennis van zaken hun mening konden geven:
De opzet van de enquête was doordacht. Geen simpele ja-nee-vragen, maar thematische blokken – over o.a. openbare ruimte, cultuur, onderwijs – waarin deelnemers konden aangeven of zij meer, minder of evenveel budget nodig vinden.
Daarnaast konden inwoners hun keuzes motiveren in open tekstvelden. Dankzij de AI-ondersteunde analyse via het platform werden deze antwoorden snel geordend en samengevat.
.webp)
In elk van de drie gemeenten – elk met circa 20.000 inwoners – lieten meer dan 500 mensen van zich horen. Een hoog cijfer, zeker gezien het gevoelige onderwerp.
Opvallend was ook de hoge bereidheid om op de lange termijn betrokken te blijven:
Go Vocal biedt ook tools om de resultaten efficiënt te verwerken en te delen – zowel intern als extern. Met de ingebouwde rapportagefunctie kan de overkoepelende administratie voor de drie gemeenten eenvoudig visuele rapporten opstellen, inclusief toelichtingen gebaseerd op de samenvattingen van open antwoorden dankzij AI.
Het succes hangt sterk samen met de gekozen aanpak – die moet passen bij de doelen, doelgroep en lokale context. Wat altijd werkt: hybride participatie. Door digitale én fysieke kanalen te combineren, bereik je meer mensen.
Zeer geschikt om gestructureerde input te verzamelen van een brede groep inwoners. Zorg wel voor:
Voor een interactiever proces kun je kiezen voor de participatieve begrotingsmodule van Go Vocal:
Welke methode ook wordt gekozen: wees helder over wat je vraagt, en wat er met de input gebeurt.
In Nederland staan veel gemeenten voor financiële uitdagingen. Deze aanpak bewijst: juist in moeilijke tijden is het betrekken van inwoners essentieel. Dit voorbeeld laat zien dat participatie bij begrotingsvraagstukken niet alleen mogelijk is, maar ook loont. Het levert:
En dat alles zonder ondoenlijke druk op de organisatie – dankzij een sterk participatieplatform en een helder communicatieplan.
Plan een vrijblijvend gesprek in en ontdek hoe Go Vocal je kan ondersteunen.
Sören is een technologieliefhebber met grote interesse voor politiek en democratische innovatie. Hij streeft ernaar verhalen te vertellen die overheden inspireren tot meer impactvolle participatie.
Veel Nederlandse gemeenten kampen momenteel met aanzienlijke tekorten, nu de financiële bijdragen vanuit het Rijk afnemen. Dit dwingt hen tot moeilijke keuzes: waar kan worden bezuinigd, en waarin kunnen we blijven investeren?
Bij gevoelige maatschappelijke kwesties zoals de opvang van vluchtelingen staan gemeenten voor een delicate uitdaging: hoe zorg je dat inwoners zich gehoord voelen, terwijl sommige besluiten al door het bestuur zijn genomen? De gemeente Woerden zocht die balans bij de opening van een tijdelijke noodopvang in aanloop naar een permanent asielcentrum in 2027.
Wat als jij kon bepalen waar het geld in jouw gemeente naartoe gaat? Dat klinkt misschien als een ideaalbeeld, maar in Altena werd dit werkelijkheid dankzij het Inwonersbudget. Hier kregen inwoners niet alleen inspraak, maar echte zeggenschap over €50.000. De gemeente vervulde alleen een coördinerende rol, met als resultaat: bewoners die zélf besluiten welke initiatieven hun buurt beter maken.
